چیزی به انتخابات ۲۰۲۰ ریاستجمهوری آمریکا نمانده است؛ انتخاباتی که بیش از هر دوره دیگری همزمان بر سرنوشت مردم آمریکا و خاورمیانه تأثیرگذار است؛ دو کاندیدای رئیسجمهوری، ترامپ و بایدن، با دو رویکرد متفاوت. اصلاحطلبان باور دارند انتخابات آمریکا در مسائل ایران اثر دارد؛ اثری که جناحهای سیاسی دیگر چندان به آن قائل نیستند یا هستند و بر زبان نمیآورند. در همین زمینه احمد غلامی با داوود هرمیداس باوند گفتوگویی کرده که در ادامه میخوانید.
آمریکاییها بر آن هستند که منافع اسرائیل را در منطقه رعایت کنند، اسرائیل بههیچوجه مایل نیست ایران در کشورهای همسایهاش حضور تهدیدکنندهای داشته باشد. به همین دلیل گروههایی را که مرتبط با ایران هستند، مرتب موردحمله قرار میدهند. بنابراین مسئله ایران جداست و کمرنگشدن حضور ایران در عراق، سوریه و لبنان نگرانی اسرائیل را تا حدودی کم میکند. خواست اسرائیل این است که ایران در میان همسایگانش حضور نداشته باشد. آمریکا هم سعی میکند منافع اسرائیل را تا حدودی تأمین کند. بنابراین ایران مجبور میشود در فعالیتهایی که از قبل در عراق، سوریه و لبنان داشته و الان کمرنگ شده تغییراتی انجام دهد.
اگر فرض کنید روسیه با سوریه روابطی داشته باشد، برای آمریکا نگرانکننده نیست؛ چون این روابط نظامی نیست و بیشتر سعی میکند روابط تجاری باشد. دیدگاه آمریکا امروز درباره روسیه متفاوت است. روسیه میداند آمریکا یک قدرت هژمونی است و اروپاییها ملاحظاتی را درباره آمریکا رعایت میکنند و دیگر کشورها مثل هندوستان هم رعایت میکنند و کشورهای منطقه مثل عربستان قویا مایلاند آمریکا در منطقه حضور داشته باشد؛ بنابراین روسها براساس منافعشان، مایلاند رابطه غیردوستانه با آمریکا نداشته باشند؛ بلکه نوعی همسویی معقول وجود داشته باشد.
با خروج آمریکا از برجام آنها حاضر نشدند سرمایهگذاریهای خود را ادامه دهند و سریع ایران را تخلیه کردند. دولتهای اروپایی مجبور به رعایت تحریمها هستند. تحریمهای آمریکا برای آنها مضاعف است و اگر رعایت نکنند، در روابط تجاری و مالیشان با آمریکا تأثیرگذار خواهد بود؛ بنابراین انگلیس اولین کشوری بود که از اتحادیه اروپا خارج شد. اروپاییها ضمن اینکه ممکن است از آمریکا انتقاد کنند؛ اما بههیچوجه مایل نیستند تعاملات تجاری و مالیشان با آمریکا محدود شود و این سبب شده بعد از اینکه آمریکا از برجام خارج شد، هیچ منافعی از اروپا متوجه ایران نشود. ایران با مشکلات خودش دست به گریبان ماند.