«داود هرمیداس باوند» تحلیلگر ارشد مسائل آمریکا در تشریح دلایل استعفای وزیر دفاع آمریکا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: برای تحلیل دقیق دلایل استعفای جیمز متیس از سمت وزارت دفاع ایالات متحده باید به این نکته توجه داشته باشیم که ترامپ به دلیل آنکه خاستگاه اقتصادی و تجاری دارد، به این اصل معتقد است که هیچگونه روابط احساسی و عاطفی نباید در سیاست دولت او وجود داشته باشد؛ بر این اساس اگر به سخنان وی در زمان کنارهگیری متیس توجه کنیم به وضوح میبینیم که وی اعلام میکند از خدمات او به خصوص در زمینه فناوریها و تسلیحات قدردانی میکند اما در عمل شاهد اختلافنظر میان این دو نفر هستیم. واقعیت این است که از ماههای اخیر و با بالا گرفتن اختلافنظر میان ترامپ و متیس، بسیاری معتقد بودند که وی از سمت خود استعفاء خواهد داد و بالاخره این امر محقق شد.
وی ادامه داد: اختلاف میان متیس و ترامپ تنها مربوط به پروندههای سوریه و افغانستان یا عراق نمیشد بلکه او یک تئوریسین نظامی به شمار میرود و از اینرو نه تنها در موضوعات میدانی بلکه به برآیند رفتار تند ترامپ که منجر به خروج از پیمانهای بینالمللی میشود کاملا آگاه بود. به عنوان مثال یکی از اختلافهایی که دو نفر با یکدیگر داشتند، بحث خروج ایالات متحده از برجام بود؛ متیس به دلیل نوع نگاه بینالمللی و آکادمیک به مسائل معتقد بود که آمریکا نباید از برجام که ضمانت بینالمللی و حمایت شورای امنیت را دارد خارج شود و باید به تعهد خود در این پرونده پایبند بماند. این اختلافها در پرونده سوریه هم نمایان شده بود و حتی در گذشته که قرار بود نظامیان ایالات متحده از سوریه خارج شوند، شاهد شدت این اختلاف بودیم که نهایتا چند روز قبل خبر خروج ایالات متحده از سوریه منتشر شد.
این استاد دانشگاه با اشاره به جایگاه رئیسجمهوری ایالات متحده و قدرت کنار گذاشتن اعضای دولت توسط وی، گفت: بسیاری معتقد بودند که تجربه متیس در پروندههای افغانستان و عراق باعث ماندگاری وی تا آخرین روزهای دولت اول ترامپ میشود اما باید توجه داشت که بهرغم تمامی این تحلیلها، رئیس جمهوری آمریکا به دلیل اینکه هدایت کابینه را به عهده دارد به راحتی میتواند یک نفر را استخدام یا عزل کند و این روند باعث میشود تا مهرههای مورد نظر، خودشان دست به استعفاء بزنند. در این راستا باید توجه داشت که ترامپ به دنبال اجرا کردن سیاست انزواطلبی است اما هم اکنون معتقد است که پس از جنگ سرد نیازی به گسترش نفوذ و هزینه در جغرافیای کشورهای هدف ندارد. از این منظر است که ادامه اختلاف میان متیس و ترامپ به استعفاء وی منجر شد.
وی افزود: طی ماههای اخیر نیکی هیلی (نمیانده آمریکا در سازمان ملل)، جف سشنز (دادستان کل آمریکا) و بسیاری از نزدیکان ترامپ از کابینه و دایره هدایت وی خارج شدند و حالا هم نوبت به متیس رسیده است. تمامی این وضعیت نشان میدهد که ترامپ نه تنها در مباحث داخلی بلکه در مورد محورهای خارجی که میتواند آورده داخلی از حیث کسب اعتماد مردم یا تامین منافع داشته باشد هم، بر اساس سناریوهای خود پیش میرود و نظر هیچکس را مورد ارزیابی و بررسی قرار نمیدهد. به عنوان نمونه تمام کشورهای عضو جامعه ملل به هر نحوی که شده در حال کم کردن میزان انتشار گازهای گلخانهای هستند اما ترامپ نه تنها از این پیمان خارج شد بلکه اقدام به فعال کردن صنعت ذغال سنگ در آمریکا کرده؛ چراکه فعال شدن این صنعت میزان بیکاری را کاهش میدهد و به نفع وضعیت داخلی او خواهد بود.
باوند در پایان خاطرنشان کرد: ترامپ در عرصه امنیتی خواهان آن است تا بتواند «سناریوی تجاریسازی امنیت» را در سراسر نقاط جهان که آمریکا از گذشته در آن حضور داشته، اجرایی کند. یکی از دلایل استعفاء متیس اظهارات گاه و بیگاه ترامپ در مورد خروج از افغانستان، سوریه و حتی عراق است؛ چراکه رئیسجمهوری ایالات متحده معتقد است که باید تمامی نیروهای خود را از خاورمیانه و سایر نقاط جهان خارج کند و هر دولتی که به خدمات نظامی آمریکا نیاز داشت، باید هزینه آن را پرداخت کند. این در حالی است که جابجایی مهرهها در خاک آمریکا در راستای سناریونویسی ترامپ برای انتخابات ۲۰۲۰ قلمداد میشود تا تیم خود را یکدست و یکپارچه کند. بنابراین هر شخصی که به عنوان وزیر دفاع جدید آمریکا انتخاب شود، با او همسو خواهد بود و از حیث سیاسی به ضرر ایران فعالیت خواهد کرد.