توافق بزرگ تاریخی در زمینه هستهای بین آمریکا و کره شمالی امضاء شد. توافقی که شاید بتوان گفت در سطح بین المللی بیش از هر چیزی مشکلات ایران و آمریکا را زیر ذره بین قرار خواهد داد. کیم جون اون و ترامپ توافق ۴ مادهای را امضا کردهاند که به نوعی کره براساس آن خلع سلاح هستهای خواهد شد اما اینکه کره در برابر این توافق چه چیز به دست خواهد آورد؛ هنوز مشخص نیست احتمالا این توافق یک توافق ابتدایی برای آغاز ماجراست. مذاکرات فراوانی در آینده بین کره آمریکا و آژانس بین المللی انرژی اتمی صورت خواهد گرفت تا شیوه خلع سلاح هستهای بین طرفین توافق شود. از سوی دیگر کره نیز متقابلا از زیر بار فشارهای مختلف سیاسی و خارجی خارج گردد اما واقیعت آن است که کسی انتظار این توافق با چنین سرعتی را نداشت. برای بررسی بیشتر این موضوع «آرمانشرق» با داود هرمیداس باوند سفیر اسبق ایران در سازمان ملل به گفت و گو پرداخته که در ادامه میخوانید.
*دونالد ترامپ و کیم جون اون در اولین دیدار خود در سنگاپور بر سر خلع سلاح هستهای کره توافق کردند. این توافق تا چه میزان بر مساله به وجود آمده بین ایران و آمریکا تاثیر میگذارد؟
هرچند این توافق به سرعت اتفاق افتاده اما اجرای توافق مدتها طول خواهد کشید. در مرحله عملیاتی باید مشاهده کرد که کره تا چه میزان آمادگی دارد که سلاح های هستهای خود را کاهش دهد. از نظر شکلی این توافق پیروزی سیاسی و دیپلماتیک بزرگی برای ترامپ است. بنابراین ترامپ تلاش خواهد کرد از این دستاورد استفاده کند تا فشارهای بیشتری به ایران وارد آید. ترامپ از توافق با ترامپ پتکی بر سر ایران خواهد ساخت. ترامپ اعلام کرده که در نظر دارد تحریمهای شدیدی را علیه ایران اعمال کند. اجرای این تحریمها به همسویی اتحادیه اروپا با ترامپ بستگی دارد اما با توجه به اینکه مشکلات جدید بین اروپا و آمریکا در تعرفه های گمرگی به وجود آمده حداقل به زودی این هماهنگی بین اروپا و آمریکا به وجود نخواهد آمد اما تحریم های یکجانبه آمریکا مضاعف است، با این معنی که اگر اروپایی ها با آمریکا در تحریم های یکجانبه علیه ایران هماهنگ نباشد، ضربه خواهد خورد. چون اروپا و آمریکا تعاملات زیادی با هم دارند. شرکتهای اروپایی در معامله با ایران ریسک نخواهند کرد.
توافقی امضا شده بین کره و آمریکا چه دستاوردهایی برای ترامپ و جمهوری خواهان در ابعاد داخلی دارد؟
ترامپ با بزرگ نمایی و بوق و کرنا این توافق را دستاورد بزرگی در آمریکا جلوه خواهد دارد. این رویدار میتواند بر آینده سیاسی ترامپ اثر مثبت داشته باشد. انتظار میرفت در انتخابات میان دوره ای، جمهوری خواهان آراء لازم را به دست نیاورند اما این رویدار به نفع جمهوری خواهان خواهد بود و باید گفت که آثار اولیه این توافق بر انتخابات میان دوره ای اثرگذار خواهد گذاشت.
کیم جون اون در ابتدای در قدرت قرار گرفتش حتی با سلاح هستهای آمریکا را تحریم کرد اما به یک باره به خلع سلاح هستهای تن داد چرا به یک باره کره شمالی ۱۸۰ درجه تغییر مشی داد؟
کره شمالی به شدت با مشکل اقتصادی روبروست. در گذشته تنها با چین و تاحدودی با روسیه ارتباط داشت اما تفاهم بین آمریکا و چین باعث شد چینیها برحل این مساله اثر بگذارند. کره خط و مشی موشکی را علیه آمریکا درابتدا در دستور کار قرار داد تا بتواند در میز مذاکره با آمریکا دست پر داشته باشد. درگذشته در زمینه سلاح های هسته ای کره توافقی صورت گرفته بود اما به متن توافق عمل نشد تا اینکه کره به سمت ساخت کلاهک هسته ای حرکت کرد. کره از مناطق شمالی به خوبی میتوانست آلسکا را مورد هدف قرار دهد. کره به خوبی میدانست که داشتن سلاح هستهای نفعی برای این کشور در اقتصاد ندارد در نتیجه تصمیم به معامله در این مورد گرفت. بمب هستهای تنها در پاکستان در مقابل هند حالت بازدارنده داشت. در نتیجه کره امتیاز قابل توجهی دراین رابطه خواهد گرفت.
چرا در این توافق تنها به خلع سلاح هستهای کره اشاره شده. به عبارت بهتر در مقابل این خلع سلاح ؛ کره درخواستی نداشته و چرا ترامپ به مسائلی مانند حقوق بشر و توسعه دموکراسی در کره اشاره نکرده است؟
در آمریکا اصلی به نام تفکیک امور از یکدیگر وجود دارد. اولیت برای آمریکا اهمیت امور است. برای آمریکا مساله هسته ای کره مهم است زیرا هزینه چتر امنیتی خود را در آینده بر جنوب شرق آسیا به ژاپن و کره تحمیل خواهد کرد. رفع خطر کره برای ژاپن و کره جنوبی اهمیت دارد. در نتیجه ترامپ هم با حل این توافق بر ژاپن و کره جنوبی فشار خواهد گذاشت و هم هزینه نظامی این مناطق تا خاور دور را به ژاپن منتقل خواهد کرد. ضمن اینکه تعهدات آمریکا به کره به نفع آمریکاست. البته کره قسمت صلح آمیز هسته ای را ادامه خواهد داد اما باید تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی به فعالیت های صلح آمیز خود ادامه دهد.