گفتگوی نشریه مستقل (علی نظری) با کورش زعیم

۶ تیر ۱۳۹۹   |  لینک کوتاه شده :


۱- مجلس یازدهم خود را انقلابی و ضدفساد خوانده، فکر می‌کنید مصادیق انقلابی و ضدیت با فساد را در چه اقداماتی نشان خواهد داد؟
کورش زعیم: با توجه به پیشینه اقتصادی و درجه پاکدامنی کسانی که در این مجلس فرمایشی و مهندسی شده نمایندگان مردم خوانده میشوند، تصور میرود که تنها تصمیمات ضد فساد تصویب قانونهایی خواهد بود که پادوها، ناظران و دلالان فسادهای بزرگ را به دادگاه بکشانند و از دور خارج کنند. البته اشخاص و رسانه ها و بطور کلی افشا کنندگان فساد بیشتر از پیش لبه بُرنده تیغ “مبارزه با فساد” را احساس خواهند کرد. من انتظار هیچگونه تعرض یا نشانه گیری سران مافیاهای فساد را ندارم که قدرت گرفتن بیشتر آنان را می بینم، زیرا فشار روی کسانی که میتوانند عملکرد گذشته را فاش یا انتقاد کنند بیشتر خواهد شد.

۲- اکنون که مجلس یکدست اصولگرا و هماهنگ با شورای نگهبان است، چه اولویت‌هایی را سرلوحه اقدامات خویش قرار خواهد داد؟
کورش زعیم: انتخابات مجلس یازدهم به علت سرخوردگی مردم از وعده های بی سرانجام و ناتوانی دولت حسن روحانی برای اجرای طرحهایی که بتوانند اقتصاد ایران را از حالت تداوم سقوط نجات دهد و یا طرحی منطقی برای برونرفت از بحرانهای متعدد از جمله سیاست خارجی، دخالت نهادهای ناپاسخگو، بیکاری، فقر، فساد اداری، قاچاق، اختلاس، دزدی و غیره که کشور بشدت دچارشان بوده، همراه با سرخوردگیهای تشدید شده ناشی از خشونت و کشتار آبان ۹۸، سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی و سرانجام ماجرای پنهانکاری و دروغگویی درباره شیوع و آمار بیماری کرونا، با استقبال مردم روبرو نشد و کمترین میزان شرکت از انتخابات را شاهد بودیم. هرچند دولت اعلام کرد که ۴۲% مردم در انتخابات مجلس یازدهم شرکت کردند، که کمترین در تاریخ جمهوری اسلامی بوده، مانند همه آمار رسمی انتخابات در جمهوری اسلامی از سال ۵۸ به بعد پرسش انگیز است. آنچه ما از اطلاعات مردمی از حوزه های رای گیری در شهرهای مختلف خبر داشتیم در تهران حدود ۲۴% شرکت کرده بودند که پیش از انتخابات در یکی از گفتگوهای تلویزیونی خود برای کل کشور حداکثر ۲۵% را پیش بینی کرده بودم و هنوز بر آن باور هستم. در برخی حوزه های شهرستانهای کوچک ۳۹ تا ۴۰% هم گزارش شده بود.
البته تجربه خود را درباره تقلب در رای گیری های انتخاباتی در طی دهه های گذشته بارها گفته و نوشته ام. باج گرفتن یک مسجد در بازار تهران برای تضمین تایید شورای نگهبان و انتخاب شدن برخی نمایندگان گذشته را هم که پارسال افشا شد از یاد نبرده ایم.
در مورد برنامه های احتمالی این مجلس پیش بینی میکنم که مهمترین کارشان استیضاح برخی وزیران کابینه روحانی باشد. در این راستا، تلاش برای برکنار کردن وزیرانی خواهد بود که اصلاح طلب یا پشتیبان حسن روحانی هستند. البته حدس دیگرم اینست که این مجلس کم کم راه را برای مذاکره با امریکا باز خواهد کرد، نخست پنهانی و از طریق واسطه. از دیدگاه عملکرد سیاست داخلی، با توجه به بی تجربگی ۱۷۶ نماینده تازه وارد از جمع ۲۹۰ نماینده و حضور چشمگیر فرماندهان و مدیران سپاه پاسداران، بجز دستوری کاری انجام نخواهد شد.
به یاد میاوریم که مجلس هفتم هم با رد صلاحیت بسیاری از اصلاح طلبان مجلس ششم و شعار اصولگرایی تقریبا چنین بافتی پیدا کرد و از جمله کارهایی که در طی چهار سال دوره خود انجام داد طرح “تثبیت قیمتها” برای کنترل تورم بود که منجر به شکست برنامه چهارم توسعه و افزایش تورم از ۱۵% به ۲۴% و افزایش متعاقب شدید قیمتها و ورشکستگی بسیاری کارخانه ها و افزایش بیکاری و فقر شد. پس از روی کار آمدن آقای احمدی نژاد مجلس طرح سهمیه بندی بنزین را تصویب کرد. هر دو طرح مصوب آن مجلس اندیشه نشده و خلاف اصول اقتصادی بود. البته طرحهای ساماندهی مُد و لباس و ازدواج جوانان را هم در کارنامه خود داشت.

۳- آیا فکر می‌کنید مجلس یازدهم با توجه به برخورداری از حمایت جناح حاکم می‌تواند طی ۴ سال پیش رو در راس امور باشد؟
کورش زعیم: وقتی یک نظام حکومتی با دستگاههای کنترلی خود مانند شورای نگهبان و شورای مصلحت نظام همه مخالفان و ایرادگیران و دگراندیشان را از انتخابات قوه مقننه که باید نظام دهنده و کنترل کننده قوه اجراییه باشد حذف میکند و به مجلس شورا یک بافت نظامی میدهد، یقین که برنامه ای در ذهن دارد که ممکن است اکثریت مردم با آن موافق نباشند. اگر آن برنامه را بوسیله یک نهاد انتخاباتی، هرچند که مردم آنرا بایکوت کرده باشند، انجام گیرد پیش فرض اینست که مردم عدم موافقت خود را با آن نهاد نشان خواهند داد. مردم نسبت به نهادی که موجودیتش نیاز به رای مردم دارد بیشتر حساس خواهند شد تا نهادهایی که نیاز به رای مستقیم مردم نداشته باشند. بنابراین من تحولاتی شبیه یک شبه کودتا را انتظار دارم. به باور من معیار دوام این مجلس رویدادهای سیاسی داخلی و خارجی پیش رو در طول سال ۹۹ است. نخستین نشانه های هدفگزاری مجلس یازدم پس از اجلاس مجلس به بار نشستن مذاکرات پنهانی جاری با امریکا بر سر آزادسازی زندانیان امریکایی در جمهوری اسلامی است که در موارد دیگر هم ادامه خواهد داشت.

۴- در اولین نطق رئیس مجلس یازدهم شاهد انتقاد جدی وی به دولت بودیم، در یک سال و نیم پیش رو که روحانی در راس قوه مجریه است، پیش بینی شما از تعامل ۲ قوه چیست؟
کورش زعیم: البته از اینکه این مجلس در ناتوان سازی بیشتر دولت کنونی تلاش خواهد کرد شکی نیست. برای اجرای طرحی که در پیش است حتی بردباری انتظار تا پایان مدت دولت کنونی را هم نخواهند داشت. فراموش نشود که آقای محمد باقر قالیباف سالها پیش خود را در قامت “یک رضاشاه دیگر” که گفت کشور نیاز دارد اعلام کرد. مدیریت شهرداری تهران یکی از زیانبارترین مدیریت شهری در جمهوری اسلامی بود. ایشان نخست برای هر منطقه ۲۲ گانه تهران که میانگین پانصد شغل تعریف شده داشت، هزار تن دیگر را که بیشتر سپاهی و بسیجی بودند افزود و بار هزینه حقوق و مزایای شهرداری را سه برابر نمود. داستان فساد در شهرداری که زبانزد خاص و عام است. نابود کردن بافت شهری، تبدیل باغهای شهر به برجهای مسکونی و تجاری، قطع دهها هزار درخت کهنسال صدها ساله که کمترینش چنارهای صد ساله کنار خیابان ولی عصر بود؛ و البته ثروت نجومی ایشان و خانواده اش که در رسانه ها به کرّات به آن اشاره شده است. من پیش بینی میکنم که در دور بعدی انتخابات ریاست جمهوری، اگر چنین رویدادی در جمهوری اسلامی رخ دهد، آقای قالیباف ریاست مجلس را ترک و نامزد ریاست جمهوری خواهد شد.

۵ – آیا استیضاح وزرا و از حدنصاب افتادن دولت را محتمل می‌دانید؟
کورش زعیم: من این را در زمان دولت احمدی نژاد هم پیش بینی کرده بودم. در ۵ تیرماه ۱۳۸۵ که آقای احمدی نژاد برای نخستین دوره خود سوگند می خورد، در یک برنامه تلویزیونی برونمرزی گفتم که ایشان در شش ماه نخست همه کنترل های اقتصادی را، مانند بازرسی، حسابرسی، برنامه و بودجه و غیره را به سود عدم پاسخگویی ریاست جمهوری حذف خواهد کرد و کشور را به سوی سقوط اقتصادی و اجتماعی خواهد کشاند و همچنین کشور را دچار تحریم های شدید بین المللی بویژه شورای امنیت خواهد کرد؛ که اینگونه شد. همچنین اینکه ریاست ایشان دو سال و نیم بیشتر دوام نخواهد داشت و توسط مجلس برکنار خواهد شد. ده وزیر در طی زمستان ۸۶ استیضاح و برکنار شدند و هنگام استیضاح یازدهمی که باعث برکناری رییس جمهور میشد، “حکم حکومتی” استیضاح را منتفی و احمدی نژادی را نگه داشت. یکی از برنامه های مهم مجلس یازدهم را برکناری حسن روحانی می بینم، هرچند که مدت زیادی از دوره ایشان نمانده، ولی هدف بی آبرو کردن ایشان و ناامید کردن هوادارانش خواهد بود.

۶- در گشایش امور معیشتی مردم چشم انداز برنامه‌های مجلس یازدهم را چگونه می‌بینید؟
کورش زعیم: حراج کردن شرکتهای دولتی نخستین گام برای رهایی از کمبود بودجه بوده که دولت انجام داده و شرکتهای دولتی ورشکسته را در بازار سهام سرمایه گذاری مطمئن اعلام کرده تا قیمتها تصنعی در بورس بالا برود و مردم در آرزوی سود، پس اندازهایشان را به خرید سهام این شرکتها بکار برند. شاید این مجلس برای جای دادن خود در باور مردم به عنوان کمک به معیشت مردم نوعی صدقه دادن را تصویب کند، در صورتیکه باید کار ایجاد کرد. بیش از صدهزار کارخانه متوسط و کوچک که تورم، قاچاق کالا، محدودیت های ارزی، نزولخواری تصاعدی بانکهای اغلب غیرقانونی و تملیک اموال کارخانه ها برای پر کردن جای خالی اختلاس ها تعطیل شده اند باید کمک و راه اندازی شوند. من این واقعیت تلخ را در نامه ای سرگشاده در سال ۹۶ در جزئیات شرح دادم، ولی توجه نشد. برای معیشت مردم باید کارخانه های بزرگ را هم که چهل سال پیش از پیشرفته ترین در آسیا بودند و برندهای جهانی داشتند و اکنون توسط آقازاده های دزد و بیسواد غارت و تعطیل شده اند دوباره راه اندازی کرد. برای ایجاد تامین مالی مردم باید صندوق های بازنشستگی، بیمه های اجتماعی و درمانی را که غارت شده اند بازسازی کرد. من طرح جامع باززنده سازی تولید در کشور را داده ام، ولی چنین هدفهایی را در خواست و توان مجلس یازدهم نمی بینم.

۷- نماینده یزد در مجلس یازدهم صراحتا به برخورد شدید مجلس با دولت اشاره کرده است، آیا به اعتقاد شما رهبری به مجلس یازدهم اجازه برخورد شدید با دولت را خواهد داد؟
کورش زعیم: من نمیدانم این مجلس مهندسی شده و انتصابی خواست رهبری بوده یا نه، ولی نقش رهبری را در این مجلس سنگین نمی بینم، هرچند که به ظاهر و با شعارهایشان مطیع رهبری خواهند بود، ولی قدرتنمایی را رییس مجلس خواهد کرد. ایشان رای دو سوم مجلس را دارد و در سال پیش رو از این قدرت بهره برداری خواهد کرد.

۸- تحولات، مصوبات و مجموع وقایع مجلس یازدهم چه تاثیری بر انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ خواهد داشت؟
کورش زعیم: من تصور میکنم که آقای قالیباف انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را نشانه گیری کرده است. ایشان بارها گفته که ایران یک رضاشاه دیگر لازم دارد و ایشان خودش را در این نقش متصور کرده است. راه رسیدن به این هدف در مرحله نخست رسیدن به و ایجاد یک ریاست جمهوری قدرتمند با پشتیبانی نظامی خواهد بود.