برجام هم منتظر انتخابات آمریکاست!* داوود هرمیداس باوند

تعامل ایران و روسیه بیش از بررسی مسائل پیش روی برجام، در باب تعاملات دوجانبه و طرفینی است. سفر وزیر امور خارجه کشورمان به روسیه نیز از همین جهت قابل ارزیابی است. اینکه فکر کنیم تعامل ایران و روسیه درخصوص برجام است چندان درست به‌نظر نمی رسد چون مشکل برجام آمریکا و خروج این کشور از این توافق است. چرا که سایر طرف‌ها به برجام پایبند بوده‌اند و هیچ یک از طرفین از این توافق خارج نشده است. این خروج آمریکا از برجام است که باعث شده اروپایی ها نیز کمی تا قسمتی نسبت به انجام تعهدات خود در برجام متزلزل شوند.

البته بعید است که اروپایی ها یا حتی روسیه و چین بتوانند آمریکا را وادار به برداشتن ‌تحریم‌ها یا بازگشت به برجام کنند. لذا ارتباط ایران با کشورهایی همچون روسیه و چین را می توان در نیاز تسلیحاتی کشورمان دید که روسیه و چین تامین می کنند و از طرف دیگر به دلیل شرایط تحریم نیاز مالی و اخذ وام که از سوی این دو کشور به ایران تعلق گیرد. البته بعید به‌نظر می رسد که روس‌ها بخواهند کمک مالی کنند اما مشخصا هدف مذاکرات ایران با این دو کشور مطالبی بود که ذکر شد. در سیاست واژه‌ای به نام هرگز و غیرممکن وجود ندارد. باید از هر فرصتی که پیش می آید در راستای منافع ملی استفاده کرد.

البته آنچه مشخص است اینکه مهرماه پیش‌رو تاریخ سرآمد تحریم تسلیحاتی کشورمان است و از همین جهت آمریکایی ها نیز درصدند تا طی قطعنامه‌ای آن را تمدید کنند. اما مقامات کشورمان سخت مخالف این مساله بوده و برای احقاق حق ایران در خصوص تحریم‌های تسلیحاتی ایستاده‌اند. باید اذعان داشت اگر هم ادامه این تحریم‌ها از طریق شورای امنیت شکل بگیرد از سوی روسیه و چین وتو خواهد شد و اگر آمریکا بدون شورای امنیت از اروپایی ها چنین مساله‌ای را طلب کند، ممکن است آنها در مورد سیستم‌های تسلیحاتی تحریم‌ها و ممنوعیت‌هایی را نسبت به ایران انجام دهند. این تنها چیزی است که آمریکایی ها می توانند در خصوص تمدید تسلیحاتی ایران پیش بگیرند.

همانطور که گفته شد اتحادیه اروپا مشترکا می‌تواند تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران صورت دهد اما اگر بخواهد به شورای امنیت برود با وتوی چین و روسیه همراه شده و از دستورکار خارج خواهد شد. از طرفی آمریکا که از برجام خارج شده و تعهدات خود را نیز انجام نداده اگر بخواهد به خاطر انتخابات پیش‌رو به ایران و اروپایی ها امتیازاتی بدهد مقوله دیگری است.

اما بعید است که ترامپ به‌خاطر در پیش بودن انتخابات ریاست‌جمهوری از مواضع خود عقب‌نشینی کند و شبه امتیازاتی به ایران دهد. چرا که در انتخابات آمریکا اثر چندانی نخواهد گذاشت. البته اگر موضوع را از زاویه دیگری ببینیم برجام می تواند دستخوش تغییر و تحولاتی گردد. اگر فرض را بر این بگیریم که در انتخابات نوامبر ایالات‌متحده جو بایدن به پیروزی برسد و دموکرات‌ها روی کار بیایند؛ از آنجایی که برجام در زمان خود آنها انعقاد یافته و محور برجام خود آنها بودند با بازگشت دموکرات‌ها به برجام این توافق می تواند سر و شکل تازه‌ای به خود بگیرد و باز هم منافع طرفین را با عمل به تعهدات جلب کند. لذا اگر دموکرات‌ها بیایند سعی خواهند کرد نسبت به دیدگاه‌هایط که زمان دونالد ترامپ اجرا می شده تجدیدنظر کنند و ایران نیز استقبال می کند./آرمان ملی
⬇️ *کانال واتساپ نصیر